Haltestück – czyli zapięcia pasa nośnego, blokujące jego koniec przewleczony przez otwór znajdujący się w kolbie. Współcześnie w Polsce nazywany: żabką, knopikiem, lub zapięciem.
Chciałbym pokazać oryginalne Haltestück'i oraz przybliżyć ich budowę oraz zastawić z produktem powojennym jugosłowiańskim i współczesną repliką.
Niżej widzimy oryginalne egzemplarze i wykopkowe wnętrze pozbawione skórzanego obszycia.
Jak widać rdzeń stanowi odpowiednio ukształtowana stalowa płytka z blachy stalowej o grubości prawie 2 mm co zapewnia jej sztywność. W płytce został wycięty prostokątny otwór o lekko zaokrąglonych narożnikach, o wymiarach ok. 25 x 8 mm, pozwalający na przewleczenie pasa oraz otwór, w którym zanitowany został knopik służący do blokowania na nim pasa. Knopik przypomina kształtem te stosowane w ładownicach do MP. Knopiki wykonywano ze stali oraz mosiądzu.
Metalowy sztywnik był obszywany skórą. Stosowano co najmniej dwa rodzaje otworów na knopik w skórze: duży oraz mniejszy z nacięciem. Szlufki mogły posiadać przetłoczenia na brzegach lub były ich pozbawione. Skóra gładka w naturalnym kolorze, roślinie wyprawiana, wołowa. Warto zwrócić uwagę na przeszycie w otworze służącym do przewleczenia pasa.
Niżej prezentuję powojennej produkcji Haltestück'i.
Z lewej produkt jugosłowiański dla tamtejszej armii, podobny do niemieckiego pierwowzoru solidnością i użytymi komponentami ale pozbawiony szwu w okolicy otworu na pas. Z prawej kopia z przed około 10 lat kupiona w Niemczech wraz z replika pasa. Wykonana bardzo solidnie, zdecydowania lepiej od współcześnie dostępnych produktów. Sztywnik bardzo solidny, niestety skóra z moletowaniem i brak szwu w okolicy otworu na pas należy uznać za mankamenty w odwzorowaniu oryginału.
Na koniec zostawiałem analizę współcześnie dostępnych np.: w sklepach dla rekonstruktorów czy serwisach aukcyjnych Haltestück'ów.
Na poniższej fotografii widzimy porównanie kompletnych Haltestück'ów repliki oraz oryginału. Przedstawiałem również porównanie sztywników. Dobrze widać różnice wymiarowe i w wykończeniu. Blacha współczesnego sztywnika jest zdecydowani cieńsza a knopik umiejscowiony w innym miejscu w stosunku do oryginału.
Co zrobić w takiej sytuacji?
Proponuję wymienić skórę na kopi Haltestück'a na nową i właściwie ją zszyć. Szlufka ma szerokość 11 mm, skórkę należy uformować do kształtu blaszki sztywnika, powinna być dość ciasto zaszyta i opinać blaszkę. Nie używamy kleju.
Dla bardziej zdeterminowanych polecam wykonanie elemntu sztywnika od podstaw. W razie potrzeby mogę udostępnić rysunek z dokładnie zwymiarowanycm elementem.
Oto efekt kilku minut pracy (z prawej) i materiał wyjściowy.
